a) Ulga na dzieci – uzależniona będzie nie tylko od ilości wychowywanych przez podatnika dzieci, ale w niektórych przypadkach również od jego zarobków.

Z ustawy wynika bowiem, że w rodzinie z trójką dzieci i więcej, bez względu na poziom dochodu osiągniętego przez rodziców lub opiekunów prawnych, ulga na trzecie dziecko zostanie podwyższona o 50% i wynosić będzie za każdy miesiąc 139,01 zł (tj. 1.668,12 zł rocznie), a na czwarte i każde kolejne dziecko o 100% - czyli 185,34 zł miesięcznie (tj. 2.224,08 zł za cały rok).

Dla rodzin z dwójką dzieci zasady korzystania z ulgi nie ulegną zmianie, co oznacza, że na każde dziecko, bez względu na wysokość dochodu rodziców, ulga ta będzie wynosić 92,67 zł miesięcznie (1.112,04 zł w skali roku).

Diametralnie zmieni się natomiast sytuacja rodziców (opiekunów) posiadających jedno dziecko. Tu o możliwości skorzystania z ulgi zdecyduje wysokość dochodu. Ulga nie będzie bowiem przysługiwać rodzicom pozostającym w związku małżeńskim, których łączne dochody przekroczą kwotę 112.000,00 zł. Ten sam pułap rocznego dochodu odbierze prawo do omawianej ulgi osobom posiadającym status samotnego rodzica i wychowującym jedno dziecko.

W przypadku rodzica nie pozostającego w związku małżeńskim, ale nie będącego samotnym rodzicem, poziom dochodu rocznego, który wykluczy go z możliwości korzystania z przedmiotowej ulgi, nowelizacja określa na 56.000,00 zł.

Jeżeli chodzi natomiast o wysokość samej ulgi dla rodziców (opiekunów) wychowujących jedno dziecko, to będzie ona taka sama jak w przypadku rodziców (opiekunów) wychowujących dwójkę dzieci (czyli 92,67 zł miesięcznie i 1.112,04 zł rocznie).

Co istotne, dochodami uzyskanymi w danym roku podatkowym, które będą w przypadku rodziców i opiekunów jednego dziecka decydowały o prawie do ulgi, oprócz opodatkowanych według skali podatkowej, będą również osiągnięte w tym okresie dochody z tzw. kapitałów pieniężnych określone w art. 30b ustawy o pdof oraz z działalności gospodarczej opodatkowanej 19% podatkiem liniowym.

Dochody te podatnik będzie miał jednak prawo pomniejszyć o zapłacone przez siebie oraz potrącone przez płatnika w roku podatkowym składki na ubezpieczenia społeczne (krajowe i zagraniczne). Dopiero tak zsumowane i pomniejszone dochody będą decydowały o prawie do przedmiotowej ulgi lub to prawo odbierały.

b) Ulga internetowa nie dla wszystkich

Popularna ulga internetowa pozostaje w ustawie mimo zakusów jej likwidacji, tyle że w zmodyfikowanym zakresie.

Do końca 2012 r. maksymalna wysokość tej ulgi wynosiła 760,00 zł rocznie i dotyczyła każdej osoby fizycznej, która poniosła wydatki z tytułu użytkowania sieci Internet.

W 2013 r. zakres ulgi internetowej zostanie ograniczony. Wydatki w ramach tej ulgi w dotychczasowej wysokości (760,00 zł) będą mogły bowiem odliczać jedynie te osoby, które od momentu wejścia ulgi w życie nigdy z niej nie korzystały.

Osoby te będą mogły dokonać omawianego odliczenia wyłącznie w dwóch kolejno po sobie następujących latach podatkowych. Ustawodawca pozostawił również ulgę dla osób, które po raz pierwszy z niej skorzystają w zeznaniu podatkowym składanym za 2012 r. i po zmianie przepisów odliczałyby ją jedynie przez rok. Te osoby będą mogły z niej skorzystać również w zeznaniu za 2013 r.

c) Twórcy z ograniczonymi kosztami ryczałtowymi

Znaczące ograniczenia w zakresie 50% kosztów uzyskania przychodów w stosunku do dochodów uzyskiwanych m.in. przez artystów, dziennikarzy, naukowców i wynalazców wprowadza ustawodawca od 2013 roku.

Ograniczenie to dotyczy dochodów wskazanych grup podatników bez względu na to, na jakiej podstawie zostały one osiągnięte (czyli bez względu na to, czy jest to umowa np. o pracę, umowa o dzieło czy zlecenia, przeniesienie prawa własności wynalazku, wzoru użytkowego, znaku towarowego).

Zmiany w omawianym zakresie polegają na wprowadzeniu od 2013 r. rocznego limitu 50% kosztów. Wyniesie on 1/2 kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej, tj. 42.764,00 zł.

Należy podkreślić, że limit ten dotyczy łącznych dochodów, do których mają zastosowanie przedmiotowe koszty. Podatnicy nadal jednak zachowają prawo do stosowania kosztów faktycznie poniesionych, jeżeli udowodnią, że były one wyższe od wyliczonych procentowo - również w sytuacji, gdy przekroczą one kwotę ograniczenia (tj. 42.764,00 zł).

Dla podatników uzyskujących dochody, do których mają zastosowanie omawiane koszty, nowelizacja przewiduje możliwość złożenia płatnikowi oświadczenia o rezygnacji z ich stosowania. W przypadku jego złożenia przez podatnika będącego pracownikiem płatnik zaprzestanie potrącania 50% kosztów począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik oświadczenie takie złoży.

Dla pozostałych płatników nowelizacja nie określa takiego terminu. To rozwiązanie ma na celu zapobieżenie sytuacji, w której podatnik uzyskujący przedmiotowe przychody od kilku płatników, po rozliczeniu podatku w zeznaniu rocznym będzie zmuszony do dokonania znacznej dopłaty podatku.

d/ Minimalne wynagrodzenie od 2013 r.

Od nowego roku będzie obowiązywała nowa wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę. Zamiast dotychczasowego 1.500,00 zł, pracownik zatrudniony w ramach stosunku pracy będzie musiał otrzymać od pracodawcy co najmniej 1.600,00 zł. Taką kwotę wynagrodzenia minimalnego otrzyma pracownik zatrudniony na pełny etat. Dla niepełnoetatowca będzie ona ustalona proporcjonalnie do wymiaru etatu.

Należy przypomnieć, że pracownik w okresie pierwszego roku pracy może otrzymać wynagrodzenie gwarantowane w wysokości 80% wynagrodzenia minimalnego obowiązującego w danym okresie. W 2013 r. będzie to kwota 1.280,00 zł, choć nie ma też przeszkód, aby pracownik w pierwszym roku swojej pracy otrzymał 100% wynagrodzenia minimalnego.

Nowy poziom wynagrodzenia minimalnego na 2013 r. został ustalony na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 września 2012 r., opublikowanego w Dz. U. pod poz. 1026.

Przykład wyliczenia zaliczki na podatek dochodowy od najniższego wynagrodzenia pracownika w 2013 roku:

 1 600,00 zł                wynagrodzenie brutto

 - 219,36 zł                 składka ZUS finansowana przez pracownika ( 13,71%)

 ------------

 1 380,64 zł

  - 111,25 zł                koszty uzyskania przychodu

  ------------

 1 269,39 zł                 (1269,00 zł x 18% podatku = 228,42 zł)

    228,42 zł                podatek

   - 46,33 zł                  kwota wolna od podatku

  ------------

    182,09 zł                 podatek dochodowy

  - 107,00 zł                 składka na ubezpieczenie zdrowotne (1380,64 zł x 7,75%)

  ------------

     75,09 zł (w zaokr. 75,00 zł) – zaliczka na podatek podlegająca wpłacie do Urzędu Skarbowego

Wynagrodzenie „na rękę” 1 181,38 zł (1380,64 zł – 75,00 zł  (podatek) - 124,26 zł (9% składki na ubezpieczenie zdrowotne)).

e) Limit przychodów zobowiązujący do przejścia z podatkowej księgi na księgi rachunkowe

Osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych i spółki partnerskie mają obowiązek zaprowadzenia w 2013 r. ksiąg rachunkowych, jeżeli ich przychody, w rozumieniu art. 14 updof, za poprzedni rok podatkowy wyniosły w walucie polskiej co najmniej równowartość kwoty określonej w euro w przepisach o rachunkowości (art. 24a ust. 4 updof). Kwota ta to równowartość 1.200.000 euro. Na złote przelicza się ją według średniego kursu NBP obowiązującego w dniu 30 września roku poprzedzającego rok podatkowy. W 2012 r. dzień 30 września przypadł w niedzielę (tego dnia NBP nie podaje kursu walut), dlatego do przeliczenia limitu należy przyjąć kurs średni euro ogłoszony przez NBP w dniu 28 września 2012 r., tj. w piątek. Kurs ten wynosił 4,1138 zł/euro (tabela kursów nr 189/A/NBP/2012). Oznacza to, że osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych i spółki partnerskie mają obowiązek zaprowadzenia w 2013 r. ksiąg rachunkowych, jeżeli ich przychody, w rozumieniu art. 14 updof, wyniosą za 2012 r. co najmniej 4.936.560 zł.

f) Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Limity do ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych wyrażone w euro przelicza się na walutę polską według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP, obowiązującego w dniu 1 października roku poprzedzającego rok podatkowy.

Zgodnie z tabelą NBP nr 190/A/NBP/2012 średni kurs NBP 1 euro w dniu 1 października 2012 r. wynosił 4,1020 zł.

W związku z tym w 2013 r. ryczałt od przychodów ewidencjonowanych będą mogli płacić podatnicy kontynuujący działalność, którzy w 2012 r. uzyskają przychody z tej działalności prowadzonej wyłącznie:

a) samodzielnie, w wysokości nie przekraczającej 615.300,00 zł

b) w formie spółki cywilnej osób fizycznych lub spółki jawnej osób fizycznych, jeżeli suma przychodów wszystkich wspólników nie przekroczy kwoty 615.300,00 zł,

g) Status małego podatnika

Małym podatnikiem w świetle art. 5a pkt 20 updof i art. 4a pkt 10 updop jest podatnik, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1.200.000 euro.

Przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1.000,00 zł.

Posiadanie statusu małego podatnika uprawnia do korzystania ze szczególnych preferencji podatkowych w zakresie:

•  kwartalnego sposobu opłacania zaliczek na podatek dochodowy (art. 44 ust. g-3i updof i art. 25 ust. 1b-2 updop), 
• jednorazowych odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych zaliczonych do grupy 3-8 Klasyfikacji Środków Trwałych, z wyłączeniem samochodów osobowych (art. 22k ust. 7-13 updof i art. 16k ust. 7-13 updop).

Status małego podatnika w 2013 r. będą mieli podatnicy, u których wartość przychodu ze sprzedaży łącznie z kwotą należnego podatku od towarów i usług za 2012 r. nie przekroczy kwoty 4.922.000,00 zł.

h) Limit jednorazowej amortyzacji

Z jednorazowej amortyzacji mogą korzystać podatnicy rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej oraz mali podatnicy. U podatników tych łączna kwota dokonywanych jednorazowych odpisów amortyzacyjnych nie może przekroczyć w danym roku podatkowym równowartości 50.000 euro.

Do przeliczenia tego limitu na złote stosuje się średni kurs euro ogłaszany przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy i zaokrągla się go do 1.000,00 zł (art. 22k ust. 12 updof i art. 16k ust. 12 updop).

Kwota jednorazowego odpisu amortyzacyjnego na 2013 r. będzie wynosić 205.000,00 zł.

 Opracowała: Bogumiła Zielińska, doradca podatkowy nr 05399